Günlük olarak verilerin takip edilmesi ve yorumlanmasını sağlayan temel analizin yanında, birebir grafikler üzerinde çizim yapılarak önceki fiyatların referansların alınarak gerçekleştirilen teknik analiz yöntemlerinin başında gelmektedir. Bu teknik analiz yöntemlerinde en sık kullanılan indikatör ise Bollinger Bantlarıdır. Yazımızda “Bollinger Bantları nedir?”, “Bollinger Bantları Temel Kuralları nelerdir?” sorularının cevaplarını bulabilirsiniz.
Bollinger Bantları Nedir?
Bollinger Bantları, John Bollinger tarafından yaklaşık olarak 40 sene önce 1980 yılında bulunan bir indikatör, teknik analiz aracıdır. 3 paralel çizgiden oluşan Bollinger bandında ki her çizgi bir şeyi ifade eder. Ortadaki çizgi günlük belirlenen kayan ortalamayı gösterirken, alt ve üst çizgiler ise sapma paylarını göstermektedir. Bollinger Bandını doğru okuduğunuz sürece önemli ipuçları vermektedir. Piyasanın yönü hakkında bilgi vermesinin yanında gelecek fiyat hareketlerini de kolay ve hızlı tahmin edebilme özelliğiyle bu bantların sık kullanılmasının başta gelen sebeplerindendir. Özellikle günümüzde birçok bireyin kullanmakta olduğu ve yükselen Forex piyasası gibi fiyat hareketliliğinin fazla şekilde değiştiği bu gibi piyasalarda Bollinger Bantları sıkça kullanılmaktadır. Bollinger bantları sayesinde doğru bir şekilde okunduğunda fiyat ve gösterge hareketleri arasındaki ilişki analiz edilebilmekte ve trend takibi yapılabilmektedir. Bollinger bantını ilk açtığınız zaman karşınıza standart değerlerle yansıyacaktır. Bu değerler 20-2 veya 10-2 şeklinde olabilir. Daha sonra yatırımcı kendi vadesine veya bilgisine göre bu değerleri belirleyip kendisi için daha kullanışlı hale getirebilmektedir. Trendler ile ilgili büyük bir sinyal sağlayıcı olan Bollinger Bantlarının avantajları;
- Trend başlangıcını belirleyebilme,
- Yükseklik ve düşüş seviyeleri,
- Trend yönü,
- Fiyat hedefi,
- Fiyatlarda meydana gelebilecek sıkışma,
- Fiyat hareketlerinde volatilite şeklindedir.
Bollinger Bantları Temel Kuralları Nelerdir?
Bollinger bantları, matematiksel olarak fiyat değerlerinin belirlenmiş ortalamadan uzaklaşma ölçüsünü dikkate alarak ilerler. Standart sapmalar ise belirlenmiş ortalama fiyat hareketlerinden ne kadar uzaklaşıldığını göstererek, ölçmeler yapar. Bollinger Bantları görüntü olarak, dediğimiz gibi 3 çizgili bir takımdan oluşmaktadır. Orta Bollinger Bandı 20 günlük basit hareketli ortalamayı baz almakta ve bu doğrultuda hareket etmektedir. Alt ve üst bantlar ise 20 günlük hereketin ortalamasına aşağı ve yukarı şekilde ilerleyerek gerçekleşen 2 standart sapma değeri kadar kaydırılması ile oluşmaktadır. Alt ve üst bantların bu bakımdan rolü, ortalama olarak günlük kapanış fiyatlarının en düşük ve en yüksek olduğu noktaları belirlemektir. Bu alt ve üst bantlar önemli bir direnç seviyesi ve destek konumunda olduğu unutulmamalıdır. Bollinger Bantlarının çizgilerinin matematiksel olarak formülünü şu şekilde özetleyebiliriz
Orta bollinger çizgi, 20 günlük hareketin ortalamasından oluşmaktadır. Üst Bollinger çizgisi, orta Bollinger çizgisine yukarı yönde ilerleyen 2 standart sapma değerinin eklenmesi ile oluşur. Alt bollinger çizgisi ise, orta bollinger çizgisine aşağı yönde ilerleyen 2 standart sapmanın eklenmesi ile oluşturulur.
Çizgilerin amacı, bir döviz çiftinin son 20 dönem içerisinde ortalama fiyatların bağlantılı olarak ne kadar yükselip, ne kadar düştüğünün hareketlerini belirlemektir. John Bollinger, Bollinger Bantları temel kurallarının oluşumunda var olan fiyatların düşük ve yüksek olmasının göreceli bir durum olduğuna vurgu yapar. Doğru bir şekilde alım satım gerçekleştirmek için yükselmelerin ve düşüşlerin, indikatör ve fiyat hareketlerinde karşılaştırma amacıyla kullanılabileceğini de belirtmiştir. Bollinger’ın dikkat çektiği bir diğer nokta ise, aynı kategoride bulunan iki tane indikatörün fiyat hareketlerini belirlemesine onay verilmesini beklenmemesi gerektiğini, bunların yerine var olan hacim indikatörleri ve Osilotörler ile bollinger sinyallerinin onaylatmanın çok daha doğru ve başarılı sonuçlar doğuracağını anlatmıştır. Ayrıca onaylama için kullanılabilecek indikatörler birbirleri ile doğrudan bağlantılı olmamasının gerektiği de unutulmamalıdır.
Şekilde de görüldüğü üzere bantlar üzerinde yükselmeler, düşüşler ve kırılmaları görebilmekteyiz. Bollinger bantları, üç farklı şekilde tanımlanır. Bunlar; aşırı alış ve satış, Bollinger bantlarının kırılması ve Bollinger bantlarının daralmasıdır. Aşırı alış ve satış durumunda daha doğru sonuçlar alabilmek için RSI ile birlikte kullanılmalıdır. Kırılma durumlarında ise, MACD göstergesi ile teyit edilmesi gerekir. Bollinger bantlar piyasa volatilitesi hakkında oldukça faydalı bilgi verdiği kuşkusuzdur ancak tek başına kullanılması doğru sonuçlar vermeyebilir bu nedenle farklı göstergeleri bir arada kullanmak çok daha doğru sonuçlar verecektir. Teknik analizde uyumsuzluklar da Bollinger bantları ile kullanılabilecek önemli araçlardandır.
Bollinger Bantlarında önemli ipuçları saklandığını belirtmiştik. bu ipuçlarını kısaca şu şekilde yorumlayabiliriz;
-Bollinger Bandında daralma meydana gelmişse, fiyatlarda gelecek hareketlerin sert olma olasılığı yüksek olduğu bilinmektedir.
-Bollinger Bandında genişleme meydana gelmişse, fiyatlar bandın dışına çıktığında bu fiyatların tekrar bandın içine döneceği kabul edilmiş ve tahminler bu şekilde yapılmaktadır.
Diğer bir deyişle, Bollinger bantlarının daralıp genişlemesi, trendin devam edeceği ya da değişebileceğinin sinyalini verebilmektedir. Daralan bantlar, yatay gerçekleşen hareketlerde piyasanın alacağı yön hakkında karar veremediği durumlarda görülebilmektedir. Genişleyen bantlarda ise, trend dönüş sinyali olarak düşünülebilmektedir. Fiyatların üst bandı aşması yükselmelerin devam edeceğini gösterirken, alt bandın kırılması düşüş trendinin devam edeceğini gösterebilmektedir. Bantlar üst banda yakın kapanış gösteriyor ise yükselmelerin devam edebileceği şeklinde yorumlanabilir. Alt banda yakın ise, bu durum fiyatların düşüşe geçeceği yönünde olabilmektedir. Ayrıca bantları başka matematik göstergeler ile desteklemek daha doğru sonuçlar elde etmeniz için önemlidir.
Kısacası Bolinger Bantları, temel olarak yavaş bir şekilde istikrarlı yapılan yatırım türüdür. Acele etmeden adım adım gerçekleştirilen, zaman konusunda aceleci davranılmaması gereken bir türdür.
