Paranın icat edilmesi ile birlikte bireyler her alanda parayı kullanmaya ve ilerleyen zaman içerisinde parayı yatırım amacıyla da kullanmaya başlamışlardır. Paranın bir yatırım aracı haline gelmesi ile birlikte bankaların işlevleri gün geçtikçe artmaya başladığı gibi borsalarda hareketlenmiş ve oldukça fazla işlem türü ortaya çıkmıştır. Bu işlem türlerinden birisi ise bonolar aracılığıyla gerçekleştirilmekte olandır. Bono Nedir Nasıl Hesaplanır? Bu konu ile ilgili tüm soruların cevaplarını yazımızda bulabilirsiniz.
Sayfa İçeriği
Bono Nedir?
Bonolar finansal piyasa içerisinde yer alan bir tür yatırım aracıdır. Bu yatırım aracı finansal piyasa içerisinde ki en güvenli yatırım araçlarından sadece birisidir. İşlemlerinizi gerçekleştirdiğinizde oldukça az riskle karşılaşırsınız bu durum yatırımcıların paralarını bonolar ile değerlendirmesine sebep olmaktadır. Çünkü bonolar; yatırımcıların kazançlarını garanti altına almalarını sağladığı gibi karşılaşacakları riski de neredeyse yok etmektedirler. Bono iki taraflı bir yatırım aracıdır. Taraflar alacaklı (lehtar) ve borçlu (muhatap) olarak ikiye ayrılmaktadır. Borsa piyasasında kıymetli evraklar altında yer olan bonoların yatırım için tercih oranı hisse senetleri kadar yüksektir.
Bonolar tıpkı hisse senetleri gibi şirketler ya da devlet tarafından çıkarılmaktadır. Bono yatırımlarınızda sözleşmede belirtilen süre sonunda şirket ya da devlet tarafından yatırım olarak kullandığınız paranızı faizi ile birlikte geri alırsınız. Bu yatırım türünün mantığı sizlerin bankalardan talep ettiği kredileri alması ve geri ödemelerini faiziyle birlikte yapmanızla eş değerdir. Tek farkı bu sefer sizlerin alacaklı tarafta bulunuyor olmanızdır.
Bonoların tahsili iki farklı şekilde gerçekleştirilebilmektedir. Bunlar; vadesi geldiği dönemde tahsil, vadesi gelmeden tahsil olarak ikiye ayrılmaktadır. Eğer bononun tahsili vadesi gelmeden önce gerçekleştirilecekse faiz oranında değişiklik görülebilmektedir.
Bononun Geçerli Olması İçin Neler Gereklidir?
Bonoların geçerli sayılabilmesi için bazı şartları sağlaması gerekmektedir. Bu şartları şöyle sıralayabiliriz;
- Bono kelimesinin yazılması (Eğer farklı bir dilde ise bono kelimesinin o dildeki karşılığını mutlaka kullanmak)
- Ödenecek tutarın yazılı olarak belirtilmesi
- Alacaklı (lehtar) durumdaki kişinin bilgilerinin belirtilmiş olması
- Bononun düzenlendiği gün ve tarih bilgisi
- Bononun düzenlenmiş olduğu yer
- Bononun tahsilinin gerçekleşeceği yer
- Bonoyu düzenleyen şirket ya da devletin imza yetkilileri tarafından imzalanması
- Bononun vade sayısı
Bonoların geçerli sayıla bilmesi ve yasal olması için yukarıda bulunan maddelerin eksiksiz olarak gerçekleştirilmiş olması gereklidir. Bonoda eksik bulunursa bononuz geçersiz sayılır. Düzenlenen bonoların dikkatlice kontrol edilmesi sizin açınızdan yararlı olacaktır.
Bono Çeşitleri Nelerdir?
Bonoları çeşitli kurumların birbirinden farklı amaçlar sebebi ile çıkarmasından dolayı birçok türü vardır. Bono türlerini hazine – devlet bonosu, banka bonoları, altın – gümüş – platin bonoları, finansman bonoları olarak sıralamamız mümkündür. Bono türlerine bakacak olursak;
Hazine – Devlet Bonosu: T.C tarafından çıkartılan bono çeşidi olması sebebiyle en güvenli bono çeşitlerinden birisidir. TL para biriminde olabildiği gibi döviz cinsinden de olabilir.
Banka Bonoları: Bono çıkarmak isteyen bankaların kalkınma ya da yatırım bankası olması gerekmektedir. Bono sahibi olan banka hakkında bilgi sahibi olmanız vadesi geldiğinde paranızı alıp alamayacağınız konusunda size fikir vereceğinden banka hakkında önceden araştırma yapmanız yararınıza olacaktır.
Altın – Gümüş – Platin Bonoları: Borsa üyesi bankalar ile belirli maden kurumlarının çıkardığı bonolardır. Bu bono türü bonolara yatırım gerçekleştirmek için aracı kurumların desteğine ihtiyacınız vardır.
Finansman Bonoları: Şirketlerin kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmek amacı ile çıkarttıkları bonolardır. Bonoların şartlarına dikkat etmeniz oldukça önemli olduğu gibi hangi şirkete bono için para verdiğinizde oldukça önemlidir. Riski en yüksek bono türü olmasına rağmen yapacağınız şirket araştırması riski azaltacaktır.
Bono Nasıl Hesaplanır?
Yatırımını gerçekleştiren bireyler kar miktarlarını merak etmektedir. Bu sebeple de çeşitli hesaplama yöntemlerine girişir ya da farklı kurumlar aracılığıyla kazançlarını hesaplamaya çalışırlar. Bono bankaların kendi siteleri üzerinden kolaylıkla hesaplanabileceği gibi bireysel hesaplamalar ile de kazanç sonucuna ulaşılabilir. Bireylerin bu hesaplamayı gerçekleştirmesi için;
[Bono Getirisi= (Ana para : 100) * (Basit faiz : 365) * Gün sayısı= Sonuç]
formülünü kullanması gereklidir. Bu formülü kullanan bireyler istedikleri cevaba ulaşabileceklerdir. Kendi hesaplamaları ve banka aracılığı dışında bono hesaplamasını yapmak isteyen bireyler çeşitli internet siteleri aracılığı ile bono hesaplama işlemlerini gerçekleştirebilirler. Bono hesaplamanızı gerçekleştirebilmeniz için ihtiyacınız olan tek şey internet ya da biraz matametik denilebilir!
