Denizbank Bireysel Emeklilik

Emekli Maaşına Haciz Gelir Mi?

Sosyal devletin olmanın en önemli ilkelerinden biri yaş nedeniyle çalışamayan vatandaşlarının hayatlarının geri kalanını refah içinde geçirmelerini sağlamaktır. İş yaşamını tamamlamış kişilere bağlanan emekli aylıklarına bankaların bloke koymaya çalışmasıyla “Emekli Maaşına Haciz Gelir Mi?” sorusunu da beraberinde getirdi.

Yasalara göre emekli maaşına iki durum haricinde haciz konulamıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve nafaka borçları hariç emekli maaşı bloke edilemiyor, üzerine haciz işlemi yapılamıyor. Mahkeme kanalı ile boşanılan eski eş ve çocuklar ile anne, babaya bağlanan nafaka için kesinti yapılabiliyor. Yani emekli maaşlarına alınan mal, kredi, kredi kartı borçları nedeniyle haciz işlemi uygulanamıyor. Haciz işlemi uygulamasa bile maaşa bloke koyan bankalar olduğu biliniyor.

Haklarınızı Bilin

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 93. maddesine göre emekli maaşları ile dul ve yetim aylığı maaşlarına kişinin rızası olmadan Sosyal Güvenlik Kurumu ve nafaka alacakları hariç icra kesintisi yapılamıyor. Ancak emeklilerden kimi bankaların usulsüz olarak maaşlara bloke koydukları haberleri geliyor. Emekli maaş hesapları, sadece emeklilerin maaşlarının yatırılıp çekildiği hesaplardır. Bu hesaplar mevduat hesabı gibi işleme tabi tutulamazlar. Bu hesaplar mevduat hesabı olmadıkları halde bankalar normal mevduat hesabı gibi işlem yapabiliyor. Sosyal Güvenlik Kurumu ve nafaka borçlarında yapılacak icra işlemlerinde ise, icra edilen tutar maaşın dörtte biri oranından fazla olamıyor. Dörtte üç oran borçlunun yaşamını idame ettirmesini sağlamak amacıyla hacizden muaf tutuluyor. Maaş üzerinde birden fazla borçtan dolayı kesinti varsa, ilk konulan haciz sonlanmadan diğeri için kesinti yapılamıyor.

İcra Müdürlüğü de Suçlu Durumuna Düşüyor

2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’na göre emekli maaşlarına haciz konma imkanı olmasına rağmen 5510 Sayılı Kanun buna engel oluyor. Bu iki kanun arasındaki senkronizasyonun yapılmamış olması karışıklara yol açıyor.

Maaşına haciz konulan emekliler savcılık kanalıyla haciz koyan kurum ve bu haczi onaylanan icra müdürlüğünden şikayetçi olabiliyor. Hacze uğrayan emekli icra dairesine durumu anlatan bir dilekçe ile başvurduğu takdirde, icra dairesi işlemi geri çekmek zorunda kalıyor. İcra dairesinden olumsuz cevap alınması durumunda Asliye Hukuk Mahkemeleri’ne baş vurulması gerekiyor.

Devlet Memuru Emeklileri de Yasa Kapsamında

SSK, Emekli Sandığı ve Bağkur tek çatı altında birleşmeden önce devlet memurları 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na göre emekli oluyorlardı. Bu kanunda emekli maaşlarının haciz edilemeyeceği ibaresi olmadığından, devlet memurluğundan emekli olanların maaş haczinin mümkün olduğu yönünde yanlış yorumlarla karşılaşılabiliyor. Devlet memuru emeklilerinin de maaşı 5510 sayılı kanun uyarınca icra işlemine tabi tutulamıyor.

Maliye’nin de Haciz Yetkisi Yok

Vergi daireleri alacaklı oldukları şahısların bilgilerini (ad, soy ad, borcun miktarı ve türü vs.) Vergi Dairesi Otomasyon Programı aracılığıyla Vergi Dairesi Başkanlığı’na iletiyor. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Daire Başkanlığı Tahsilat Grup Müdürlüğü’ne Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından bildirilen borç uyarınca Müdürlük Banka Genel Müdürlüklerine bildirimde bulunuyor. Şahsın bankalardaki mevduat hesaplarına bildirim gereğince bloke konularak haciz işlemi başlatılıyor. Mevduat hesabı gibi işlem gören emekli maaşı hesaplarına da bloke işlemi uygulanabiliyor. Eğer gelen bildirimde “emekli maaş hesapları hariç” ibaresi varsa bloke uygulaması bankaya başvurularak kaldırılabiliyor.

Anayasa Mahkemesi de Reddetti

Bir kamu bankasının emekli maaşlarına haciz konulamaması uygulamasının Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle açtığı dava sonucu mahkeme kurumu haklı buldu ve davayı Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı. Anayasa Mahkemesi ise bu durumun eşitlik ilkesine aykırı olmadığı yönünde karara vardı.

Emekliler maaşları üzerindeki bloke ve haciz işlemlerini durdurmak için itiraz hakkına sahipler.

Scroll to Top