Çoğu insan bankalar aracılığı ile para transferi yapar. Hatta bu transferlerde para sadece yurt içi değil, yurt dışı hesap numaralarına da gönderilir. Bankaların müşterileri için belirledikleri hesap numaralarının standart bir biçime bağlı olmaması para transferlerinde karışıklığa neden olmaktaydı. Yanlış yapılan işlemin düzeltilmesi günleri bulmakta, emek ve zaman kaybı oluşturmaktaydı. Bunun önüne geçmek için Avrupa Birliği ülkeleri arasında banka hesap numarası, ülke kodu, banka şube kodu gibi bilgilerin yer aldığı hesap numarası biçimi kullanılmaya başlandı. IBAN numarasından hesabın hangi ülkedeki hangi bankaya ait olduğu bilgisine ulaşılabileceği gibi yapılan yanlış transferlerin çoğunun da önüne geçildi. Peki IBAN numarasından şube kodu nasıl bulunur?
Sayfa İçeriği
IBAN Numarası Nedir?
Avrupa Birliği standartları çerçevesinde, ülkeler arasında yapılan para transferlerini kolaylaştırmak, transferlerin yanlış hesaplara geçmesini önlemek amacıyla oluşturulmuş hesap numarası standardıdır. International Bank Account Number kelimelerinin baş harflerinden oluşan IBAN kısaltmasının Türkçe anlamı Uluslararası Banka Hesap Numarası’dır. Günümüzde otuz üç Avrupa ülkesi bankacılık işlemleri için IBAN kullanmaktadır. Ülkemizde ise 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren IBAN kullanımı zorunlu hale getirilmiştir. Her ülkenin IBAN numarası karakter sayısı otuz dört karakterden fazla olmamak kaydıyla farklıdır. Örneğin Almanya ve İngiltere yirmi iki, Avusturya yirmi, Fransa yirmi yedi, Hollanda ise on sekiz basamaklı Iban numarası kullanmaktadır.
IBAN Kullanmanın Avantajları
IBAN kullanımı bankalara para transferi işlemlerinin otomatik, güvenilir ve hızlı bir biçimde yapılması imkanı sağlamış, iş gücü ve maliyetten tasarruf etme şansı getirmiştir. İçerdiği kodlar ve kontrol haneleri sayesinde ister yurt içi, ister yurt dışı bankalara ait olsun numaranın geçerliliğinin sorgulanabilmesi avantajı doğmuştur. Dolayısıyla transfer işlemlerinde hesap numaralarından kaynaklı yapılabilecek yanlışlar işlem gerçekleşmeden önlenebilir hale gelmektedir. IBAN ile yapılan işlemlerde transfer miktarının hesaba geçmesi için isim ve numaranın uyuşması gerekmektedir. Aksi takdirde banka işlem yapılmasına izin vermez. Ayrıca IBAN numaraları yüksek güvenlikli bir algoritmaya bağlı üretildiğinden tahmin edilmesi zor sayı gruplarıdır. Transfer yapılacak alıcının IBAN numarası öğrenilemiyorsa, transfer gerçekleştirilmeden önce alıcının IBAN’ının bilinmediğine dair beyan verilmesi gerekmektedir.
Türkiye’de IBAN Numaralarının Standardı
Ülkemizde IBAN kullanımı ile ilk çalışmalar Türkiye Bankalar Birliği bünyesinde 2003 yılında başlamış, 1 Eylül 2005 yılından itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Türkiye’de kullanılan Iban numaraları yirmi altı basamaktan oluşur. İlk iki basamak sabit olup Türkiye’nin uluslararası kodu olan “TR” ile başlar, takip eden iki basamak kontrol basamaklarıdır. Kontrol basamaklarının ardından beş haneli banka kodu gelir. Bu kodda kullanılan IBAN numarasının hangi bankaya ait olduğunun bilgisi vardır. Banka kodunun ardında genellikle sayı değeri sıfır olan rezerv alanı bulunur. Rezerv alandan sonra on altı haneli banka hesap numarasının eklenmesiyle IBAN numarası oluşturulur. Herhangi bir bankada mevduat hesabı bulunan bütün müşterilerin IBAN numarası mevcuttur. Bu mevduatın Türk Lirası ya da döviz cinsinden açılmış olması önemli değildir. IBAN numarası mevduat cüzdanlarında yer aldığı gibi, banka şubelerinden, internet ve telefon bankacılığından, bankaların müşterileri için hazırladıkları IBAN hesaplama modüllerinden öğrenilebilir.
IBAN Numarasından Şube Kodu Hesaplama
Türkiye’de kullanılan hesap numaralarında bankalar arası bir standart yoktur. Bazı bankalar hesap numarası oluştururken hesap numarasının başına şube kodunu da eklerken, bazıları sadece hesap numarasını yazmaktadır. Her bankanın hesap numarası uzunluğu bir diğerine göre farklıdır. IBAN numarasından şube kodu ve hesap numarası bulma işlemleri bankaların internet sitelerinden yapılabilmektedir. Tam tersi hesap numarası ve şube kodu kullanılarak IBAN hesaplaması da yapılabilmektedir.
