Borçlarını ödeme zorluğuna düşenler için her geçen gün eklenen dosya masrafları, avukat ücreti, faiz gibi ek maliyetler oluşur. Kimi durumlarda mevduat hesapları bloke edilir, borcun tahsili için maaş haczi yoluna gidilir. Borcun tamamının ödenememesi durumunda izlenecek en iyi yöntem borcu taksitlendirme yoluna gitmek.
İcra iflas kanununa göre borçlu alacaklı ile anlaşma yoluna gidip borcunu taksitle ödeyeceğini taahhüt ederek borcu taksitlendirebiliyor. Taksitlendirme işlemi ödeme emrinin kesinleşmesinden sonra veya haczedilmiş malların satışından önce gerçekleştirilebiliyor. Bu yazımızda icra borcu taksitlendirme işlemlerini ele alacağız.
Sayfa İçeriği
Hacizden Önce Anlaşma Yapılabiliyor
Alacaklının rızası dahilinde haciz işlemi gerçekleşmeden ya da haciz sırasında borç için taksitlendirme işlemi yapılabiliyor. Alacaklının taksit işlemini kabul etmeyip borçlunun mallarının haciz edilmesini istediği durumlarda, haciz işlemine devam edilir. İcra dairesinde taksit anlaşması yapılırken uygulamada icra müdürünün de hazır bulunması şartı aranmaktadır. İcra müdürünün olmadığı durumlarda icra takibinin durmadığı kabul edilir. Borçlu ve alacaklı icra dairesine birlikte gidebileceği gibi, borçlunun taksit teklifi alacaklıya tebliğ edilerek de işlem yapılabilir. Borçlunun ev ya da iş yerine haciz için gidildiğinde borçlunun teklifi ve alacaklının onayı tutanağa işlenir ve haciz durdurulur. Bu durumda haciz talebi geri çekilmiş olur ve mallar haczedilemez. Hacizden önce borcun taksitlendirilmesi İcra ve İflas Kanununda açıkça düzenlenmemiş olmasına karşın, aynı kanunun 78/2 maddesinin (Haciz istemek hakkı, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren bir yıl geçtikten sonra düşer. İtiraz ya da dava durumunda bunların vukuundan yargının kesinleşmesine kadar ya da alacaklıyla borçlunun icra dairesinde taksit sözleşmeleri yapılması halinde taksit sözleşmesinin ihlaline kadar geçecek olan süre hesaba katılmaz.) ve İcra ve İflas Kanununun 340. maddesinin (111 inci madde gereğince ya da alacaklının onamasıyla icra dairesinde kararlaştırılan borç ödeme koşulunu, geçerli bir neden olmadan ihlalini gerçekleştiren borçlu, alacaklının şikâyet etmesi üzerine tetkik mercii tarafından bir aydan ile üç aya arasında hafif hapis cezası ile cezalandırılır.) hükümleri esas alınarak yapılır. Borçlu ile alacaklının uzlaşmaya varması halinde icra işlemi durur ve satış süreci işlemez. Taksitlerin ödenmemesi halinde alacaklı icra işleminin devamını talep etme hakkına sahiptir.
Hacizden Sonra da Taksit Anlaşması Mümkün
Haciz işleminden sonra borcun taksite bağlanması olayı İcra ve İflas Kanunu’nun 111. Maddesinde açıkça düzenlenmiştir. Bu maddeye göre satıştan önce borçlu kişi borcunu eşit taksitler halinde ödemeyi kabul ederse ve ilk taksiti işlem sırasında öderse icra işlemi durmaktadır. Burada başka bir husus borçlunun yeteri kadar malının haciz edilmiş olmasıdır. Taksitlendirme işlemi ilk taksitin işlem sırasında ödenmesi dahil dörtten fazla olmamakta ve alacaklı taksit ihlali durumunda borcun tamamını talep edebilmektedir. Alacaklı ile borçlu taksitle ödeme konusunda anlaşmaya varamazlarsa haciz edilmiş mallar için satış işlemi yapılır. Taksit ödemelerinin geciktiği durumlarda icra işlemine tekrar başlanır, ancak yine borçlu ve alacaklının anlaşması durumunda işlem anlaşılabilir. Taksit süresinin on yılı geçmesi durumunda ise yasada belirtilen süreler tekrar işlemeye başlar. Ayrıca makul bir neden olmaksızın taksitlerin aksatılması halinde alacaklı, borçlunun hafif hapis cezası ile cezalandırılmasını talep edebilir.
Kredi Kartı İle E-devlet Şifresiyle Ödeme İmkanı
Adalet Bakanlığı tarafından 27 Mayıs 2016 tarihi itibariyle başlatılan uygulama ile e-devlet üzerinden kredi kartı ile tek çekim ya da taksitle icra dosyalarına kredi kartı ile ödeme yapılabiliyor. Yazının sonunda yer alan linkte uygulamanın detayları paylaşıldı. Aynı adres üzerinden e imza ve mobil imza ile giriş yapılarak kredi kartı ile ödeme işlemi gerçekleştirilebiliyor.
Haciz olmayan ve icra müdürlüğüne değil direk alacaklıya ödenecek borçlarda yüzde 2,27; icra tebliği alınıp icra takibi kesinleşmiş ama herhangi mal veya mevduat üzerinde haciz işleminin olmadığı durumlarda yüzde 4,55; eğer herhangi bir mal ya da mevduat hesabı üzerinde haciz olup satışın gerçekleşmemiş olduğu durumlarda yüzde 9,10; satış işleminin gerçekleştiği durumlarda ise yüzde 11,38 oranlarında ödenecek borç üzerinden hesaplanacak tahsil harcı icra müdürlüğünce alınıyor. Dikkat edilmesi gereken nokta ödeme yapılacak icra dosyasına ait güncel tutarın alacaklı vekili ya da icra dairesi aracılığıyla öğrenilmesi gerekliliği.
Borçlu bu sistem üzerinden borcunu öderse tahsilat makbuzunu alacaklı vekili ya da İcra Müdürlüğüne beyan edip icranın kaldırıldığında dair belge almalıdır. Çünkü e-devlet üzerinden yapılan ödemelerde icra dosyasının kapatıldığına dair herhangi bir garanti verilmemektedir.
Kredi ve Kredi Kartı Borçları İçinde Taksitlendirme İmkanı
Bankalara olan borcu zamanında ödeyemeyip borcu avukatlık bürolarına devredilenler içinde taksitlendirme imkanı mevcut. Hatta bu noktada bürolar ile anlaşma yoluna gidilip borç tutarında indirim talep edilebilmekte. Kredi kartı ve kredi borçlarını taksitlendirirken alacaklı kurum ile anlaşılıp taksit sayısını ve taksit miktarını borçlunun ödeme gücüne göre ayarlama durumu da söz konusu. Burada dikkat edilmesi gereken nokta ise ödeme yaparken zor duruma düşmemek için taksit miktarı talebinin borçlunun genel ekonomik durumuna uygun olması. Aksi takdirde ödenmeyen taksitler faiz oluşturacağı için yeni bir borç döngüsüne girilebilmekte. Tabi burada da temel koşul alacaklının talep karşısında onayının olması. Diğer kurumlara ait borçların taksitle ödeme yapılabilmesi için dönem dönem çıkarılan yasal düzenlemeler takip edilebilir.
