Parasını değerlendirmek isteyen bireylerin ve bütçesini daha da arttırmak isteyen bankaların sıkça başvurdukları yöntemlerden birisi faizdir çünkü faizin sağladığı kazanç hem bireyler hem de bankalar için büyük olmaktadır. Ayrıca bankalar bu faiz sistemi üzerine kurulmuş ve işlemektedir diyebiliriz. Faiz için ise; asıl değerin üzerindeki fark miktarı denilebilir. Faiz sistemi içerisinde bir çok terim bulunurken bu terimlerden bir tanesi de reeskont olmaktadır. Reeskont terimi halk arasında duyulmuş olsa da anlamı herkes tarafından bilinmeyen ve merak edilen bir terimdir. Bu terimin anlamının halk tarafından bilinmemesinin sebebi ise bankalar arasındaki piyasada yaygın olarak kullanılmasıdır.
Sayfa İçeriği
Reeskont Teriminin Anlamı Nedir?
Herhangi bir bankanın elinde bulunan ve vadesi henüz gelmemiş olan senedin bir başka banka aracılığı ile nakide çevirilmesi (değerinin altında bir tutarda nakde çevrilir) ve alınan nakit ile senedin gerçek değeri arasında oluşan farkı belirten oran ya da faiz reeskont oranı veya reeskont faizini belirtmektedir.
Reeskont işlemi; bankaların uzun süreli ya da günlük nakit akışlarını hızlandırmak, karşılamak, güçlendirmek veya farklı yatırım fırsatları yakalayabilmek için başvurdukları bir işlem olabilmektedir. Bu işlem piyasada bulunan faktoring, gayri resmi çek, senet kırdırma, çek teminatlı kredi kullanma işlemlerine benzetilse de reeskont bankalar arasında gerçekleşen bir işlem olarak diğerlerinden ayrılmaktadır. Reeskont terimi için kısaca bankalar arasında gerçekleşen nakit çevrim işlemi ya da iskontolu senet işlemi demek mümkündür.
Elinde önemli bir güç bulunduran TC Merkez Bankası reeskont faiz oranını belirleyen kurum olarak karşımıza çıkmaktadır. Reeskont işlemi piyasa içerisindeki nakit akışını doğrudan etkilediği için ekonomik değerlendirme ve ekonomi verilendirmelerinde büyük önem taşımaktadır.
Reeskonta Tabi Tutulacak Alacak ve Borçların Özellikleri Neler Olmalıdır?
- Alacakların ya da borçların iktisadi işletme bünyesinde oluşmuş olması zaruridir. Alacak veya borcun reeskonta tabi olması için; borcun maliyet veya gider faktörü olması şarttır. Reeskont mantığına göre borçlar ait oldukları dönem içerisine mal edilmektedirler.
- Alacak ya da borcun senede tabi olması zorunludur. Senede bağlı olmayan hiçbir alacak veya borç için reeskontun hesaplanması mümkün olamaz.
- Alacak ya da borcun tabi olduğu senedin mutlaka vade içermesi gereklidir. Reeskont sadece gelecek dönemlerde tahsili gerçekleşebilecek alacak ve borçlar için uygulanabilir. Senedde belli bir vadenin bulunması borçluyu da zor duruma sokmayacak belirtilen vadeden önce borcunu ödemeye zorlanamayacaktır.
- Senede bağlı ve vade içeren alacak veya borçların değerleme gününden itibaren vadesinin gelmemiş olması zaruridir.
- Alacak ya da borç senedinin değerleme günü itibari ile işletmenin aktifinde ya da pasifinde yer alması gerekmektedir. Fakat senedin teminat veya tahsil için verilmiş olması reeskonta engel değildir.
Reeskonta Tabi Tutulan Alacak ve Borçlar Nelerdir?
- Hatır senetleri; aslında var olmayan bir borcun alacak verecek varmış gibi gösterilmesi sonucunda düzenlenmişlerdir fakat reeskonta tabidirler.
- Teminata verilen senetler; işletme için bir alacağı temsil eden senetlere denilir, reeskonta tabi tutulurlar.
- Tahsile verilen senetler; bankalar temsil cirosu niteliğinde bulunabilirler fakat senet üzerinde bulunan bütün haklar mükellefe ait olmaya devam etmektedir ciro yalnızca tahsil için bankaya verilmiştir. Değerleme gününde henüz tahsil edilmeme şartı ile reeskonta tabi tutulabilmeleri mümkündür.
- Vadeli satış ve bitmemiş yıllara sari inşaat ve onarma işi sebebi ile edinilen alacak senetleri,
- Vade içermeyen alacak ve borç senetleri,
- Yabancı para cinsinden alacak ve borç reeskontu; senede bağlı olmalıdır ve bu senedin vadesinin bulunması gereklidir, senedin işletmenin aktifine kayıtlı olması gereklidir.
