Birikimlerini değerlendirmek isteyen bütün bireyler çeşitli yöntemlere başvurmaktadır ve günümüzde bu birikimleri değerlendirme işleminin en çok yapıldığı yer bankalar olmaktadır. Bankalar ise yatırımcılara birbirinden farklı imkanları sunarak cazip avantajlar sunmaktadırlar. Bazı işlemleri gerçekleştirmek yatırımcılar için oldukça riskli olsa da riskli işlemlerin dışında riski çok az olan yatırım işlemlerinin de var olduğu unutulmamalıdır. Risk oranı en az yatırım aracı haline gelen işlemlerden birisi ise repo yatırımlarıdır. Yazımızda repo nedir, nasıl yapılır gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz.
Repo Nedir?
Kısa vadeli gelir hedefleyen bütün yatırımcılar tarafından dikkat çeken bir uygulamadır. Bu işlem bankalar tarafından kullanılan bir finansman yöntemi olmakla birlikte bankaya kısa zaman içerisinde önemli miktarda fon sağlayan bir araçtır. Ayrıca belirtilen vade dönemi sonunda repo yatırımcısına kar getiren bir araç görevindedir.
Türkçe kelime anlamı geri alım sözleşmesi, geri satın alım sözleşmesi veya yeniden satın alım sözleşmesi olan reponun işlevi anlamlarını tamamıyla karşılamaktadır. Halk arasında kelimenin İngilizcesi’nin kullanımı yaygındır.
Repo yatırımcılarının genellikle birikimlerine kısa zamanda değer kazandırmak gibi bir amaçları ya da ihtiyaçları vardır. Çünkü herkes tarafından bilinen bir gerçek vardır ki yatırımlar uzun vadeler içerisinde daha fazla kar elde edilmesini sağlamaktadır. Reponun ise en büyük tercih sebeplerinden birisi hem kısa vadede kazanç sağlaması hem de risk oranının yok denilecek kadar az olmasıdır.
Repo işlemini; devlet tahvili, banka garantili bonolar, hazine, Kamu Ortaklığı İdaresi veya Toplu Konut İdaresi’nden ihraç edilmiş olan borç senetlerinde, menkul kıymetlerde uygulayabilirsiniz.
Repo Çeşitleri Nelerdir?
Yatırımlarınızı en az risk ile gerçekleştirmek için kullandığınız repo hizmetinin 9 farklı türü bulunmaktadır. Bu türleri şöyle sıralayabiliriz:
- Düz Repo: Finansal göstergelerin belli bir vade aralığı içerisinde faiziyle birlikte geri alınacağı garantili olan repo çeşididir. Bu repo çeşidi ile anlaşma yapılan kuruma borç vermiş olduğunuzu ve verdiğiniz miktarı geçen süreçte faiziyle alacağınızı söyleyebiliriz.
- Ters Repo: Bu işlemi yapan kurum banka ya da borsa olarak bilinmektedir. Bankanın bireye belli bir süre için borç verdiği ve vade sonunda da bu miktarı faizi ile birlikte geri aldığı söylenebilir.
- Açık Repo: Belirli bir vade süresi bulunmayan bu repo çeşidini dilerseniz bir gün sürdürebilir dilerseniz de daha uzun sürdürebilirsiniz fakat bu türde faizi kontrol etmekte fayda vardır. Çünkü değişen faiz miktarına göre getirisi de etkilenecektir.
- Sürekli Repo: Faiz oranlarının beklentisinin karşılığını vermediğini düşünen yatırımcı reposunun sözleşmeyi imzalama gereği duymadan sürekli olarak yenilenmesine izin verdiği türdür.
- Vadeye Kadar Repo: Yüksek getiri beklentisi olan portföyler için uygulanan repo çeşididir. Amaç portföydeki aracın elden çıkarılmadan getirisine kavuşulmasıdır.
- Esnek Repo: Parasını veren birey sözleşmede yazılmış olan vade tarihi ya da diğer bütün koşullara karşı parasını geri alma hakkına sahiptir yani bu repo çeşidi yatırımcıya esneklik sağlamaktadır.
- Fiktif (Karşılıksız) Repo: İki farklı yöntem aracılığı ile yapılan bu repo çeşidinin birinci yönteminde yatırım yapılan aracın portföyde bulunması gerekli değildir yatırımcının makbuz veya dekonta sahip olması yeterli olacaktır. Diğer yöntem de ise aynı aracın birden fazla kişiye satılması ile gerçekleşmektedir.
- Döviz Swapı Repoları: Yatırım aracının dövizler olduğu türdür. Böylece paranın değerinde oluşan bütün değişmeler size kazanç sağlayabilir.
- Gecelik Repo: Yabancı ülkelerin çoğunda sıklıkla kullanıldığı görülen bu repo türü 1 günlüktür, yüksek likit akışı sağlandığında gecelik kazanç elde etmeyi sağlar.
Repo Nasıl Yapılıyor?
Banka ve borsa piyasalarını aracı olarak kullanarak gerçekleştireceğiniz repo yatırımlarınız risksiz olarak gelirinizi arttırmanız için büyük bir fırsattır.
Bankaların herhangi bir şubesine giderek ilgili personellerden yardım almanız durumunda ya da bir bankanın internet hizmetlerinden yararlanarak yatırım araçları içinden repoyu seçtiğinizi belirtebilirsiniz.
Eğer repo işleminizi banka değil de borsa aracılığı ile yaptıracaksanız, seçtiğiniz aracının -düz ve ters repo yaptırabilir belgesi-ne sahip olması gereklidir. Aracı kurumu seçerken dikkatli olmanız da fayda var.
Enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde repo işlemini gerçekleştirmek daha fazla kazanç sağlayacaktır.
