Günümüzde neredeyse her bireyin çalıştığı bir kurum ya da iş yeri bulunmaktadır. Bu iş yerleri içerisinde istihdam edilen bireyler iş kazalarından doğabilecek çeşitli risk faktörlerini de üzerlerinde bulundururlar. Bu sebeplerle iş verenlerin, çalışan istihdam eden bütün kurum ve kuruluşların kısacası en az 1 çalışanı bulunan her işletme çalışma ortamındaki bütün faktörleri dikkate alarak işçi sağlığı, güvenliği gibi önlemleri almakla yükümlüdür. İşte bu sebeple risk değerlendirmesi iş verenlerin karşısına çıkmaktadır. Risk değerlendirmesi nedir, risk değerlendirme yöntemleri nelerdir vb. birçok ayrıntıyı yazımızda bulacaksınız.
Risk Değerlendirmesi Nedir?
Risk değerlendirmesi, kurum, kuruluş ve bütün iş yerleri içerisinde bulunan ya da herhangi bir sebep ile dışarıdan gelebilecek olan tehlikelerin neler olduğunun belirlenmesi sonucunda bu tehlikelerin riske dönüşebilecek etkenlerinin analiz edilerek derecelendirilmesidir. Bu derecelendirme sonucunda riskleri en aza indirmek için çeşitli kontrol tedbirleri alınabilmektedir.
Risk değerlendirmesinin 2013 yılı itibariyle bütün kurum ve kuruluşlarda gerçekleştirilmesi zorunlu hale getirilmiştir. Gerçekleştirilmemesi halinde yüksek para cezası gibi yaptırımları bulunmaktadır.
Risk değerlendirme işleminden çıkacak sonuçlara göre tehlikeyi oluşturacak olayların sıklığı göz önüne çıktığından risk değerlendirme eylemini gerçekleştirdikten sonra tehlikelere karşı önlemler almak hayati önem taşımaktadır. Hayati önemi bulunan bu konunun en iyi şekilde gerçekleştirmesi ve kesin ya da kesine en yakın sonuçlara ulaşılması gerekmektedir. Bu sebeple birbirinden farklı teoriler bulunmaktadır. Hepsinin kökeni aynı olduğundan biz bu teorileri 3 madde ile sıralayabiliriz.
- Nitel Risk Değerlendirme Yöntemleri
- Nicel Risk Değerlendirme Yöntemleri
- Karma Risk Değerlendirme Yöntemleri
Risk Değerlendirme Yöntemleri Nelerdir?
Risk değerlendirmesini gerçekleştirecek iken çeşitli adımların sırası ile yapılması en kesin sonuca ulaşmayı sağlayacağından bu sıralama yönergesine uymak önemlidir. Bu işlemi 10 adımda gerçekleştirebiliriz. Bu adımları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
- Risk değerlendirme ekibinin kurulması gerçekleştirilmelidir.
Risk değerlendirme ekipleri; işveren ya da vekili, iş yeri veya kurumun doktoru, iş yerindeki çalışanlardan temsilciler, iş yeri destek elamanları ve konusundaki bilgi sahibi çalışanlardan oluşur.
- Risk değerlendirmesi yapılacak alanın belirlenmesi ve faaliyetlerin tanımlanması gereklidir.
Normal zamanlar içerisindeki faaliyetler, temizlik- bakım onarım zamanında ki faaliyetler, tedarik., ve taşeron faaliyetleri, olabilecek ziyaretçilerin faaliyetlerinin her birisinin tanımlanması gerekir.
- Risk değerlendirme planının oluşturulması gereklidir.
Plan içerisinde çalışma tarihleri ve ne zaman bitirilmesi gerektiği gibi tarihler yer almalıdır.
- Risk değerlendirme için kurulan ekibin eğitilmesi gereklidir.
Bu ekip iş sağlığı ve güvenliğinin temel faktörlerinin bilmeli, risklerini tanımalıdır bu yeterliliğe kavuşturacak bir eğitim şarttır.
- Risk değerlendirme ekipleri ön hazırlıklarını gerçekleştirmeli ve gerekli bilgileri toplamayı tamamlamalıdır.
Ekipler kendi sorumluluklarına ait sahadaki risk faktörleriyle ilgili bilgi toplamayı tamamlamalıdır.
- Risk değerlendirme ekipleri iş sağlığı ve güvenliği tehlike ve risklerini tanımlamayı gerçekleştirmelidir.
Çalışma alanı, çalışanlar ve iş yeri ile ilgili bilgi toplanması, meslek hastalıkları kayıtları gibi bilgilerle risk tanımlamasını gerçekleştirebilirler.
- Hangi riskin öneminin öncelikli olduğu belirlenmelidir.
Riskin ölçüsü ve ciddiyet durumu, tekrarlanma sıklığı, kayba uğrama olasılığı göz önüne alınarak risk önemi belirlenmelidir.
- Kontrol tedbirlerinin planlanması riski ve tehlikeyi ortadan kaldırmak ya da en aza indirebilmek için gerçekleştirilmelidir.
Kontrol tedbirlerini gerçekleştirecek kişilerin tedbirleri gerekiyorsa uygun kıyafetler içerisinde kontrol etmelidir.
- Kontrol tedbirlerinin tamamı mutlaka uygulanmalıdır.
- Faaliyetlerin izlenmesi gerçekleştirilmelidir.
Uygulamalar düzenli olarak izlenerek aksayan yönlerin belirlenmesi sağlanır ve bu duruma göre önlem alınması sağlanmış olur.
Risk değerlendirme aşamalarını kısaca şu şekilde sıralamamız mümkündür; tehlike ve risklerin tanınması, risklerin derecelendirilmesi, kontrol tedbirlerine karar vermek, planları uygulamak ve izlemek olarak sıralayabiliriz.
