Alacaklı ve borçlu arasındaki ödeme taahhütlerinden biri de senetlerdir. Senet, üzerinde tarih, borç miktarı ve alacaklı ile borçlunun imzalarının bulunduğu kıymetli evraktır. Senet düzenlenirken borçlu ‘lehtar’, alacaklı ‘muhatap’ olarak adlandırılır. Zamanında ödemesi yapılmamış senetler için alacaklı bir takım yasal haklarla korunmaktadır. Borcun tahsili için icra işlemi yapılmaktadır. Peki senet nasıl icraya verilir konusunu yeterince biliyor musunuz? Tüm detayları yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Sayfa İçeriği
İcra Kanallarını Kullanma
Alacaklı tahsil edemediği senet için avukata başvurabileceği gibi icra dairesi kanalıyla işlemlerini kendi de gerçekleştirebilir. Senet noter kanalıyla protesto edildikten sonra, borcun tahsilatı hala gerçekleşmez ise icra dairesine başvurulur. İcra dairesinde başvurularda senedin aslının daireye sunulması gereklidir. İcra dairesi başvuru sonrası borçluya ödeme emri gönderir. Ödeme emrinde borcun ödeme süresi yer alır. Takibin kolay olması amacıyla her dosyanın kendine ait bir dosya numarası vardır. Borçlu bu numara ile dosyaya ait bilgileri takip edebilir. Borçlunun ödemeye ilişkin itirazı varsa, ödeme emrinde belirtilen süre içerisinde ilgili icra dairesine itirazını yapması gerekmektedir. İtiraz işlemi için borçlunun kesin olarak haklı olması gerekmektedir. Aksi takdirde borcu kabul etmiş sayılır.
Senetlerde 3 yıllık zaman aşımı süresi vardır. 3 yıl içinde işleme konulmamış senedin geçerliliği kalmamaktadır. İcra takibine konulan senetlerde bu zaman aşımı süresi durur ve tekrar 3 yıllık süre başlar.
Hapis Cezası Uygulanmıyor
Senet taraflarının merak ettiği bir diğer soru ise ödenmeyen senetler ile ilgili icra işlemi dışında hapis uygulaması olup olmadığıdır. Yasaya göre ödenme yapmayan borçlunun hapis ya da para cezası ile cezalandırılması gibi bir durum yoktur. Ancak ticari itibarın zedelenmesi, banka yoluyla protestolar da ise kredi notunun düşmesi gibi sonuçları vardır. Ayrıca hukuki işleme girmiş bütün senetlerde; icra, dosya ve diğer masraflar borçluya yansıtılmaktadır.
Borçlu Ödeyemeyecek Durumdaysa
Borçlu kendisine ait borcu ödeyemeyecek durumda olduğunu kanıtlarsa borcun tahsil edilmesi söz konusu değildir. Ödemenin durdurulması için borçlunun mal varlığı ve geliri olmadığını ispat etmesi zorunludur. Borçlu bu süre içinde herhangi bir işte çalışmaya başlarsa maaşının dörtte biri kadarına haciz işlemi uygulanır. Bu süre içerisinde borçlunun haciz işlemine tabi tutulabilecek herhangi bir gayrimenkul, otomobil gibi mal varlığı edinmesi ya da banka mevduat hesabı açtırması durumunda bu varlıklara haciz uygulanabilir.
Borçlu Taksit İmkanını Kullanabilir
Ödenmeyen borçlar için haciz işlemi uygulanıp borcun tahsil edilmesi mümkündür. İcra dairesi kanalıyla başlatılacak haciz işlemlerinde, borçludan borç tutarı talep edilir. Eğer ödeme yapılmazsa eşya, mal, maaş haczi kanalları kullanılabilir. Borçlu, ödeme yapmayı istiyor ancak tutarın tamamının ödemesini yapamıyor ise icra dairesine başvurarak borcun taksitlendirilmesini talep edebilir. Alacaklının da kabul ettiği durumlarda yasada belirtilen koşullar altında borç taksite bağlanabilir. Borcu taksitlendirme işlemi için borçlu icra dairesine başvurup, icra dairesinden isteğin alacaklıya tebliğ edilmesini bekleyebileceği gibi, alacaklı ile anlaşma yoluna gidip icra dairesinde taksit işlemi de yaptırabilir.
Senet Düzenlenirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Senet düzenlenirken alacaklının da borçlunun da zor duruma düşmemesi için dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Senedin üzerinde mutlaka vadenin ve düzenlendiği tarihin yazılı olması gerekir. Ad soyad bilgileri doğru, borçlu ile alacaklının imzalarının senette belirtilen yerlerde olmalıdır. Senet düzenlenirken, rakamla ve sayıyla borç belirtilen kısımlardaki tutarlar aynı olmalıdır. Bütün bilgiler için aynı kalem kullanılmalı, borçlunun adresi senette bulunmalıdır. Eğer senet düzenlenirken kefil gösterilecekse, kefilin de imzası senette bulunmalıdır. Doğru düzenlenmemiş bir senet, sorun durumunda alacaklı ve borçlu için sıkıntılara yol açabilir.