Çeşitli olay ve nedenlerden dolayı bireylerin ya da şirketlerin tazminat davası açtığını duymuşsunuzdur. Bununla birlikte tazminat davası açmak gereksinimde olan kişi siz de olabilirsiniz. Bu yazı ile birlikte “Tazminat Davası Nedir, Nasıl Açılır?” konusunda aradığınız cevabı bulabilirsiniz.
Sayfa İçeriği
Maddi ve Manevi Tazminat Davası Nedir?
Maddi tazminat davası, hukuka aykırı olan bir işlem ya da eylem sebebi ile mal varlığında ortaya çıkan eksilmenin yani maddi zararın giderilmesini amaçlamakta olan bir tür dava türüdür. Manevi tazminat davası ise aynı işlem ya da eylemlerden kaynaklı olarak bireyin yaşadığı üzüntü, yıpranma ve elem ile ortaya çıkan manevi zararların giderilmesini amaçlamakta olan bir dava türüdür. Maddi ve manevi tazminat davaları aynı anda açılabilecek olsa da ayrı ayrı olarak da açılabilmektedir. Tazminat davaları, talep edilen tazminatın tutarına bakılmaya gerek duyulmadan asliye hukuk mahkemelerine açılmaktadır.
Maddi ve Manevi Tazminat Davası Hangi Sebeplerden Dolayı Açılabilir?
Maddi ve manevi tazminat davaları herhangi sebepten dolayı uğranılmış olan haksız manevi ya da maddi bir zararı gidermek üzere açılmakta olan davalardır. Tazminat davaları, birbirinden oldukça farklı birçok hukuki sebebe dayandırılarak açılabilmektedir. Fakat bu konuda genel olarak rastlanılan sebepleri şu şekilde listelememiz mümkündür;
- İş kazasından dolayı açılan maddi ve manevi tazminat davası,
- Sözleşme ihlalinden doğan maddi ve manevi tazminat davası,
- Suç işlenmesi sebebiyle maddi ve manevi tazminat davası,
- Trafik kazasından doğan maddi ve manevi tazminat davası,
- Hatalı doktor uygulamalarından kaynaklanan (tıbbi malpraktis) maddi ve manevi tazminat davası,
- Telif haklarının ihlal edilmesinden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davası,
- Boşanma davası ile birlikte açılan maddi ve manevi tazminat davası,
- Yazılı, görsel basın ya da sosyal medya üzerinden kişilik haklarına saldırı sebebi ile açılan manevi tazminat davası şeklindedir.
Maddi ve Manevi Tazminat Davası Kimler tarafından Açılabilmektedir?
Tazminat davasına ilişkin neden ne olursa olsun, fiil ya da işleme maruz kalmış kişiler maddi ya da manevi tazminat davası açabilmektedir. Trafik ya da iş kazası sebebi ile hastalanan bir çalışan, doktor hatası sebebi ile vücut bütünlüğü zarar görmüş bir hasta, boşanma sebebi ile eşler ve buna benzer kişiler maddi ya da manevi tazminat davası açabilir. Fakat ölüm sebebi ile bizzat tazminat davası açamayacak olan kişilerin eşi, çocukları, anne ya da babası ya da ölen kişiye destek verdiğinin ispatlayabilen herhangi biri “destekten yoksun kalma tazminatı” adı verilen bu davayı açabilmektedir. Bununla birlikte ağır bedensel zarar meydana gelen yaralanmalarda yaralanan kişinin yakınları tarafından da manevi tazminat davaları açılabilmektedir.
Maddi ve Manevi Tazminat Davası Kime Karşı Açılabilmektedir?
Tazminat davaları, ölüm, yaralanma ya da maddi zarara sebep olan bir başka eylem ya da işlemi gerçekleştirmiş olan tüzel ya da gerçek kişiye karşı açılabilmektedir.
Tazminat davaları, haksız eylemleri gerçekleştiren kişiye açılmaktadır. Fakat bazı durumlarda bu kişiler ile birlikte tazminat sorumlu olan diğer kişilerde bulunabilmektedir. Örneğin haksız eylemde bulunan kişi ile iş ilişkisinde olan bir işveren iş sebebi ile üçüncü kişilere karşı verilmiş ola zarardan sorumlu olacaktır. Bir başka örnekte ise trafik kazasında üçüncü kişiye zarar veren aracı süren kişi ile birlikte aracın sahibi de sorumlu olacaktır. Bu tür durumlara Borçlar Hukuku’nda tehlike sorumluluğu denmektedir.
Motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kişi ölür, yaralanır ya da bir mal zarara uğrarsa bu tür zarara sebebiyet veren ilgili kişilerin tazminat yükümlülüğü bulunur. Trafik kazası sebebi ile maddi ya da manevi tazminat davası aracın sürücüsüne, aracı işleten kişiye, aracı sigortalamış olan sigorta şirketine ve aracın sahibine ayrı ayrı ya birlikte açılabilmektedir.
Doktor tarafından yapılmış olan bir hata sebebi ile açılacak olan maddi ya da manevi tazminat davaları, hatayı gerçekleştiren doktora, bu doktorun çalıştığı hastane ya da sağlık kuruluşuna, bu doktor Sağlık Bakanlığı’na ait bir yerde çalışıyorsa Bakanlığa ve üniversite ya da vakıf hastanesinde çalışıyorsa ilgili üniversite ya da vakfa açılabilmektedir.
Maddi ve Manevi Tazminat Davası Nasıl ve Nerede Açılır?
Maddi ve manevi tazminat davaları, tüm davalar için yetkilendirilmiş yer olan davalının ikamet ettiği yerde, davalı taraf vakıf, üniversite, dernek ya da şirket gibi tüzel bir kişi ise tüzel kişinin merkezinin yer aldığı yerde bulunan Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılabilmektedir. Davalı sayısının birden fazla olduğu durumlarda tazminat davaları davalı tarafların bulunduğu yerleşim yerlerinin herhangi birinde açılabilmektedir.
Maddi ve Manevi Tazimat Davası Ne Kadar Sürer?
Bu tür davalarda, tarafların iddialarının ileri sürülmesi, maluliyet oranının tespit edilmesi, tanıkların dinlenmesi, maddi zararın hesaplanması ve kusur tespiti gibi aşamalara göre dava süreleri değişiklik gösterir. İşlemler ve itirazın olup olmamasına bağlı olarak tazminat davaları ortalama 1,5 – 2 yıl arasında sonuca varır.
