Ülkenin Kredi Notu Nasıl Belirlenir? sorusuna yanıt bulmadan önce ülke kredi notu nedir öncelikle ona değinelim. Ülke kredi notu, bir ülkenin kendisine verilen borçlara yönelik geri ödeyebilme kapasitesini, ülkenin ekonomik seyrinin düşüp düşmeme olasılığını temsil eden bir çeşit kredi riski değerlendirilmesidir.
Bireylerin kredi notlarını belirleyen temel yapılanma Kredi Kayıt Bürosu (KKB)’dir. Kredi Kayıt Bürosu aslında sizin finansal geçmişiniz ile ekonomik seyrinizi belli bir analizden geçirerek sunmaktadır, yani bu notun azlığı da çokluğu da sizin elinizdedir. Ülkelerin kredi notlarını da tıpkı Kredi Kayıt Bürosu gibi bir takım kuruluşlar belirlemektedir. Şimdi bu kuruluşlara ve bu kuruluşların hangi kıstasları baz alarak kredi notu değerlendirmesi yaptıklarına değineceğiz.
Ülkelerin kredi notlarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi uluslararası şirketler tarafından sağlanmaktadır. Ülkelerin kredi notlarının değişimleri ise Standard & Poor’s, Moody’s ve Fitch Ratings adlı bir takım şirketler tarafından yürütülmektedir. Bu büyük ölçekli ve uluslararası bir örgütlenmeler olan Standard & Poor’s, Moody’s ve Fitch Ratings şirketleri, ülkelerin ekonomik yapılarının yanı sıra faaliyetlerini de göz önünde bulundurarak kredi notları belirlemektedirler.
Sayfa İçeriği
Bir Ülkenin Kredi Notu Nasıl Belirlenir?
Ülkelerin kredi notlarının belirlenmesinde birçok önemli ve büyük orana sahip faktör vardır. Bu faktörler arasından olan 4 faktör şunlardır;
- Politika: Hiç kuşkusuz ve tartışmasız bir ülkenin en önemli ve temel hareket alanıdır. Ne kadar istikrarlı bir politika var ise o denli düzenli ve geniş yatırım olanağı bulunulabilir. Çünkü ekonomik refahın oluşması için de, işsizliğin azaltılması için de, sağlık ve eğitim de birçok iyileştirme ve gelişmenin gerçekleşmesi için de öncelikle istikrarlı ve huzurlu bir iç politika yürütülmesi gerekmektedir.
- İşleyen Ülke Ekonomisi: Bir diğer ve önemli faktörde ekonominin sürekliliği. Ülkelerin ekonomik yapıları ve bu ekonomik yapılanma içerisindeki büyüme faaliyetleri yine ülke kredi notu adına büyük önem taşıyan bir başka esas etmen olarak karşımıza çıkıyor. Geleceğe dair olumlu ve tıkırında işleyen bir ekonomi çarkı diğer yatırımcılar için de önemi büyük bir harekettir.
- Yabancı Sermaye ve Yatırımların Varlığı: Uluslararası yatırım politikaları ve yatırımcıların o ülkedeki yatırımları da yine kredi notunun belirlenmesinde kullanılır.
- Ülkenin Mali Durumu ve Dış Borcu: Ülkelerin mali hareketlilikleri ve devletin borç yükü de bir diğer ve önemli ülke kredi notunda etmen oluşturan kritik bir faktördür. Özellikle Standard & Poor’s, Moody’s ve Fitch Ratings gibi kredi derecelendirme kuruluşları ülkelerin bu özelliklerine özel bir araştırma ayırmaktadır.
İşte bu önemli 4 faktörün varlığı Standard & Poor’s, Moody’s ve Fitch Ratings gibi önde gelen ve 3 büyük kredi derecelendirme kuruluşunun önemle üzerinde durduğu konulardır. Her bir şirketin birbirinden farklı olsa da ülkelere göre değişkenlik gösteren kredi notları hemen hemen aynı anlamlar taşımaktadır.
Ülkenin Kredi Notu Nasıl Bir Anlam Taşır?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi ülkelerin kredi notları birtakım gözlemler ve veriler dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Dünya çapında bir etki yaratacak olan bu değerlendirme sonucu ise son derece itinalı ve titiz bir araştırma sonucu kamuoyu ve diğer devletler ile paylaşılmalıdır. Şimdi de ülkelerin kredi notlarının neyi ifade ettiğine, nasıl bir anlam taşıdığına değinelim;
- Her ülke için farklı anlam taşıyan kredi notları, o ülkenin kredi derecelendirilmesini yansıttığı gibi yine o ülkeye yönelik olan ekonomik risk ve faktörleri de ifade etmektedir.
- Bu yapılan titiz incelemeler ve analizler sonucu da yatırımcı ülke veya şirketler daha gerçekçi bir izlenim ile hangi ülkeye yatırım yapacaklarına dair çeşitli çalışmalar yaparak girişimlerde bulunurlar.
- Kredi notları geleceğe dair de bir tablo çizmektedir. Sürekli olumlu yönde seyreden bir ülke kredi notu geleceğe yönelikte olumlu tahminler yürüteceği için bu hususta göz önünde bulundurulan bir diğer önem taşıyan anlamdır.
Ülkeler Kredi Notlarını Nasıl Yükseltebilir?
Kredi notu düşük bir ülkeye hiçbir yatırımcı para aktarmak istemez. Bu sebeple ülkelerin öncelikli ve en önemli hedefleri kendi ülkelerine yatırım yapmaktan çekinen bu yatırımcıları nasıl ikna edebilecekleridir. İşte bu hususta ülkeler, yatırımcılara yönelik çeşitli olanak ve avantajlar sağlama yoluna giderek sıcak parayı ülke içine çekmeye çalışmaktadırlar. Ayrıca iç ekonominin olumlu seyri ve yapılan yatırım ve istihdamlar da yine ülke kredi notunun yükselmesi açısından önemli bir konudur. Ve son olarak dış borçların da ödenerek küçülmesi yine ülke kredi notunun yükselmesi adına bir başka ve önemli eylemdir.
Önde gelen 3 büyük kredi değerlendirme kuruluşu olan Standard & Poor’s, Moody’s ve Fitch Ratings, ülkedeki ekonomik hareketlilik ve politik göstergelere bakarak verdiği bu notların anlam karşılıkları ise “Yatırım yapılabilir”, “Yatırım sınıfı altında – spekülatif””, “Riskli”ve “Temerrüt” şeklinde belirtmiştir. Bu 3 durum analizinin not karşılıkları ise sırası ile “A”, “B”, “C” ve “D” olarak belirlenmiştir. ek bilgi olarak, eğer ülke içerisinde önemli bir gelişme olmamış veya meydana gelmemiş ise, ülke kredi notlarının genellikle 6 aylık periyotlar ile gözden geçirildiğini belirtmek isteriz.