Varant Nedir?

Yatırım araçları gün geçtikçe farklılaşmaktadır. Her yatırımcıya uygun farklı özellikte yatırım araçları hizmete sunulmaktadır. Bu yatırım araçlarından bir tanesi de Varanttır. Varant doğru kullanımı ile yatırımcılara yüksek kâr oranı sağlayabilecek bir yatırım aracıdır. Bu yazımızda Varant Nedir, Nasıl Oynanır, Hesaplaması gibi tüm konuları ele alarak, ayrıntılı bilgi vereceğiz.

Varant Nedir, Nasıl Oynanır?

Varantlar, birer yatırım aracı olarak tanımlanabilmektedir. Varant menkul kıymet ürünleri arasında yer alır. Varanta sahip olan kişi önceden belirlenen fiyat ile belirli bir tarih içerisinde alım veya satım hakkı sağlayan bir türdür. Fiyatları ve vade değerleri değişiklik göstermektedir.

Varantı elinde bulunduran kişi varanta ait tüm hakları üzerinde bulundurur. Herhangi başka bir yatırımcının müdahale hakkı yoktur. Esnekliği vardır fakat bu esneklik elinde bulunduran kişi tarafından kontrol edilebilir durumdadır.

Varant, Avrupa ve Amerikan olarak iki tipte bulunur. Avrupa tipi varantların kullanım süresi sadece vade sonu olarak belirlenmiştir. Amerikan tipi varant ise vade süresi bitimine kadar kullanım hakkı vermektedir. Bu tiplerden hangisini seçeceği tamamen yatırımcıya kalmış bir seçenektir.

Varant oynayabilmek için kesinlikle önceden eğitim almanız gerekmektedir. Oldukça riski ve karmaşık olan varant piyasasında işlem yapmak kolay değildir. Bu sebeple eğer varant oynayacaksanız kurumlar tarafından verilen kısa süreçli eğitimlere katılabilirsiniz. Eğitimleri tamamladıktan sonra geniş bir bilgiye sahip olabilir ve ardından varant oynayabilirsiniz.

Varant Alım Satımı Nasıl Yapılıyor?

Varant alım satım işlemleri oldukça kolay bir şekilde ilerlemektedir. Özellikle yatırımcıysanız ve daha önce hisse senetleriyle ilgili işlemler yaptıysanız işiniz daha da kolay olacaktır. Varant alım satımı hisse senetlerinin alımlarıyla aynı şekildedir. Hisse senetlerini nasıl alıyorsanız varantları da aynı şekilde alabilirsiniz. Burada varantların alım satım işlemlerinin hisse senetlerinden farklılaşan noktası satıcılardır. Varantlar, varant ihracatı gerçekleştiren kurumlar tarafından satılmaktadır. Bu kurumlar varantlar ile ilgili alım ve satım işlemlerini karşılamak yükümlülüğündedirler. Fiyat belirleme özelliği de bu kurumlar tarafından verilmektedir. Varant alım ve satımları sürecinde varantlar yatırımcılar tarafından el değiştirebilmektedir.

Varant Vade Sonu Ne Oluyor?

Varant satış işlemleri aşamasında varantlar ihraç edilirken her varant için vade sonu tarihi belirlenmektedir. Uzun vadeli ve kısa vadeli olarak varantlar farklılaşmaktadır. Örneğin; bir varantın vade sonu tarihinin 90 gün olduğunu varsayalım bu varantın fiyatı 5 TL iken, vade sonu 20 gün olan bir varantın fiyatı 1 TL olabilir. Örnekten de anlaşılacağı üzere varant vadesi, varantın fiyatı üzerinde oldukça etkilidir. Vadesi ne kadar uzun bir varant ihraç edilirse fiyatı o kadar yüksek olacaktır.

Geniş tarihlerde varant alım veya satımı yapmakta büyük riskler yoktur. Fakat tarihi kısa olan özellikle günlük alım satımlarda risk büyüktür. Anlık fiyat değişimlerinden etkilenme görülebilir. Bu sebeplerden dolayı varant vade sonuna dikkat etmek gerekir. Yatırım şeklinize göre varant vade sonunu kendiniz ayarlayabilirsiniz.

Varant Opsiyon Farkı

Varant ile Opsiyon arasında farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılıkları karşılıklı olarak listeleyebiliriz.

• Opsiyonlarda kim satış yapıyorsa o yazıcı konumunda olmaktadır. Fakat varantlarda bu durum söz konusu değildir. Varantta ihraç yapan kurum tek söz hakkına sahip olan taraftır. Kurum harici kontrol mümkün değildir.
• Opsiyonlarda teminat ve bu teminatı tamamlama gibi işlemler mevcutken, varantta bu durum söz konusu değildir. Varantlarda teminat söz konusu değildir. Ürünlerin tüm sorumluluğu ihraç yapan kuruma aittir.
• Opsiyonların özellikleri bulunduğu borsa tarafından belirlenir. Varantların opsiyonlar gibi özellikleri net değildir, esnek bir yapıya sahiptir. Varant opsiyonları ihraç yapan kurum tarafından belirlenir.
• Varant menkul kıymet üzerinden değer görürken, opsiyon sözleşme olarak tanımlanır.
• Varantlar nakit işlemler ile değerlendirilirken, opsiyonlarda vade görülür.

Varant Hesaplama

Varant hesaplanırken İçsel Değer – Kullanım Fiyatı = Zaman Değeri formülü ile hesaplanmaktadır. İçsel değer ile kullanım fiyatı arasındaki fark zaman değerini vermektedir. Varant hesaplanırken önemli olan zaman değeridir. Vade sonunda da bahsettiğimiz gibi formül sonucunda varantın vade sonu ne kadar yüksek olursa fiyatı da o kadar yüksek olacaktır. Düşük çıkması durumunda ise fiyat düşmektedir. Aralarında doğru orantı olduğunu söyleyebiliriz.