Ülkemizde bu ara oldukça sık duyduğumuz vergi affı insanların kafasında oldukça fazla soru işareti bırakmaktadır. Bu nedenle bizler de bu yazımızda sizlere vergi affının kapsamının neler olduğu hakkında ayrıntılı bilgiler verdik.
Vergi Nedir ?
Devletin yurttaşlarından gelirine göre hizmet vermek için topladığı paraya vergi adı verilmektedir. Alınan bu vergiler anayasanın kanunlarına dayanması nedeni ile yerine getirilmesi zorunludur ve bir vatandaşlık görevidir. Türkiye’ de vergiler Maliye Bakanlığı’ na bağlı olan kuruluşlar tarafından toplanmaktadır. Bu vergiler toplanma şekline göre dolaylı ve dolaysız vergi olarak ikiye ayrılmaktadır. Vatandaşların gelirleri üzerinden doğrudan alınan vergi dolaysız vergi olarak adlandırılırken, diğer türlü de hizmetler üzerinden alınan vergiler ise dolaylı vergi olarak bilinmektedir. Bunların yanında bir de vergiler konularına göre “gelir”, “servet” ve “tedavül ve istihlak” olarak üç grup şeklinde toplanmaktadır. Vergi tarhı, verginin ilgili memurlarca hesaplanarak, vergi tahsilinin de hesaplandıktan sonra vatandaşa ödetilmesi durumudur.
Dünya üzerindeki birçok ülkede, vergi devletlerin en önemli gelir kaynakları olarak görülerek toplanmaktadır. Hakla yapılan hizmetlerin artması bunun beraberinde vergilerde de artışa neden olmaktadır. Bu nedenle her devlette ihtiyaçlar ve vergiler farklılık göstermektedir. Vergi toplanma tarihine bakacak olursak eğer, insanların toplu halde yaşamaya başlaması ve sonrasına devlet kurmaları beraberinde vergiler doğmuştur. Toplana ilk vergiler de para olarak değil de mal olarak alınmıştır. Sonrasında keyfi vergi toplama bilinci hakim olmaya başlanmış ve bu nedenle Fransız İhtilali ile birlikte vergi toplama işi halk meclislerine ait olabileceği fikri yerleşmiştir.
Türk vergi mevzuatında ve özellikle de Vergi Usul Kanunu’ nda verginin tarifi açık olarak yapılmıştır. Ancak 1982 Anayasası’ nın 73. maddesinde Vergi Ödevi bağlığı altındaki ifade; “Herkes kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır.” yar almaktadır. Anayasadaki bu tarife göre :
- Verginin amacı kamu giderlerini karşılama için gelir oluşturmaktadır.
- Ödenecek verginin miktarı, vergi ödeyecek kişinin mali gücü ile orantılı olmalıdır.
- Vergiler kanunla alınabilmektedir.
Vergi, çağdaş olan toplum devletlerinin gelirlerinin en önemlisidir ve kaynağını milli gelir ve servetten almaktadır. Verginin en bilinen özelliği ise cebri ve kamu tüzel kişiliğine sahip olan devletin egemenlik hakkı nedeniyle karşılıksız olarak alınıyor olmasıdır. Devlet bir alacaklı oluyor fakat burada vergiyi verecek olan kişiler açısından bir kamu borçlusu konumundadır. Karma ekonomi düzenine ve kapitalist sistemli ülkelerin devlet gelirlerinin %70 ve %90 arasındaki kısmını vergi gelirlerinden elde etmektedir. Ancak unutulmamalıdır ki vergi gelirlerinin toplam devlet gelirleri içerisindeki payı ülkelerin iktisadi seviyelerine göre değişiklik göstermektedir. Gelişmiş ülkelere bakıldığında ekonomilerinde devlet gelirlerinin %90’dan fazlasını vergi gelirleri oluşturmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerinde ise bu oran %70 civarındadır.
Bazı durumlarda vergiler vatandaşlardan alınamamakta ve kişi vergi borçlusu olarak görünmektedir. Yapılan bazı düzenlemeler ile birlikte vergi borcuna af uygulanmaktadır.
Vergi Affının Kapsamı Nedir ?
Biz süredir torba yasa kapsamında gösterilen vergi affı konusu üzerinde uzunca zamandır çalışılmaktadır. Bu hükümden yararlanmak isteyen vergi borçluları başvurularını Vergi Daire’ lerine yapmaktadır. Bu kapsamda, belediyeye ait olan emlak vergisi borçları,çevre temizlik vergi borçları, öğrenim kredi borçları,trafik cezası borçlarının da faizleri silinecek ve ana para üzeriden taksitlendirme yapılacaktır. Kapsamının içeriğini genişletmemiz gerekirse eğer yukarıda saymış olduklarımız da dahil olmak üzere devlet kurumlarına olan birçok borcu da kapsamaktadır. Özellikle gecikme faizler, vergiler ve vergi cezaları, taşınmazların kültür varlıklarının korunması için alınan katkı payları, gecikme zamları, gümrük vergileri, emlak vergileri ve çevre temizlik vergileri, askerlik, trafik, nüfus, karayolları geçiş ücretleri, RTÜK idari para cezaları, Yurt-Kur öğrenim ve katkı kredisi alacakları SGK prim borçları vergi affı kapsamı içerisinde yer almaktadır. Vergi affı içerisinde vergi borcunun yapılandırılması konusu da yer almaktadır. Hangi vergi borcunuzun olmasına bakılmaksızın borçların ana kısmına taksitlendirme yapılması ve daha az tutar ödenmesi sağlanmaktadır. Bununla birlikte olan borç ile ilgili geçmişten gelen cezalarında kaldırılması, gecikme faizlerinin zamlarından da vazgeçilmektedir. Bu faiz borçları yerine Yurtiçi ÜFE oranı ilave eklenecektir. Yurtiçi ÜFE Enflasyon oranlarına göre hesaplanmış olan borçlar bu hali ile vadeye de bölünmektedir. Vergilerin ödenmemesinden kaynaklı olarak oluşan borçlar, 6,9,12,18 ay olmak üzere eşit taksitler şeklinde ödenmesi sağlanmıştır. Aynı zamanda yapılandırmaya tabi tutulan borçların taksitleri iki ayda bir ödenebilmektedir.
Yapılmış olan bu vergi affı kapsamından sizlerde yaralanabilirsiniz. Öncelikle herhangi bir vergi borcunuzun olup olmadığını öğrenmelisiniz. Bunu öğrenmek günümüzde oldukça kolay bir hal almıştır, ister telefonlarla ister bilgisayarlarınız ile bunun sorgulamasını yapabilir ve borcunuzun olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Eğer sizde vergi borcu olan bir vatandaş iseniz yukarıda bahsetmiş olduğumuz vergi affı kapsamına dahil oluyor ve yapılandırma yapabiliyorsunuz. Eğer hiç borcunuz yoksa yani verginizi zamanında düzenli bir şekilde ödediyseniz de bunların hiçbiri ile uğraşmanıza gerek kalmamaktadır. Bu nedenle kanunda da belirtildiği gibi vergilerinizi düzenli bir şekilde ödemeniz sizin için her zaman faydanıza olmakla birlikte, vatandaşlık görevlerinizden birisini de yerine getirmiş oluyorsunuz.
