Günümüzde biraz birikmiş parası olan bireyler bu paralarını daha iyi değerlendirmek ve bu para aracılığı ile belirli bir kazanç elde etmek isterler. Bu durum bireyleri çeşitli yatırım araçlarına yönlendirmekte ve bu araçların her birisini araştırmalarına sebep olmaktadır. Bu araştırmalar esnasında bireylerin merak ettiklerinden birisi de yatırım fonları olmaktadır. Yazımızda yatırım fonu nedir sorusunun cevabını bütün ayrıntıları ile bulabilirsiniz.
Sayfa İçeriği
Yatırım Fonu
Yatırım fonları yetkili olan kuruluşların halktan topladıkları paraların karşılığında bireylerin hisse senedi, tahvil/bono, özel sektör borçlanma araçları gibi sermaye piyasası araçları ile kıymetli madenlerin portföylerinin yönetiminden oluşmaktadır. Yatırımcıların bu fona katılabilmeleri için fonun sahip olmuş olduğu katılma payından satın alması gerekir. Katılma payını satın alan yatırımcı fona katılmış olmaktadır. Portföye katılmış olan yatırımcının portföy için ayırmış olduğu para portföy içerisinde bulunan diğer yatırımcıların paraları ile birleştiğinden yeni yatırım araçlarına yatırım yapılır böylece sizin de sahip olmuş olduğunuz para değer kazanmaya başlar.
Yatırım Fonunun Avantajları Nelerdir?
- Yatırım fonu ile parasını değerlendirmek isteyen yatırımcı bireyin yatırımı profesyonel fon yöneticileri tarafından yönetilmektedir bu durum yatırımcının riskini ortadan kaldırmaktadır.
- Yatırım fonunun içerisine alınabilecek bütün sabit getirili menkul kıymetler, dövize endeksli araçlar ve hisse senedi gibi araçlarla çeşitlendirilmesi sebebiyle yatırım fonunda oluşabilecek risk en aza indirilmektedir. Bunda profesyonel portföy yöneticilerinin takiplerinin sürekli olarak devam etmesinin katkısı büyüktür.
- Yatırımcılar vade takibi, tahsil zamanının takibi gibi işlemleri yapmak zorunda değildir çünkü bu işlemler fon yöneticileri tarafından sağlanır.
- İstenildiği anda yatırımcı fondaki yatırımını ihtiyacı kadar ya da tamamını nakde çevirebilme hakkına sahiptir.
- Bireysel yatırımcıların ulaşmasının oldukça güç olduğu uluslararası yatırımlara portföy aracılığı ile yatırım gerçekleştirilebilmektedir.
Yatırım Fonu Seçimlerinde Yatırımcının Bilmesi Gerekenler
Herhangi bir yatırım fonuna katılmadan önce yatırımcıların gerekli araştırmaları yapmaları gerekmektedir. Yatırımcılar; fonun nelere yatırım yaptığını, fonun önermiş olduğu vadeyi, fonun risk seviyesini, getiri garantisinin her zaman olmadığını, fonun geçmiş dönemlerdeki performansını bilmelidirler.
Yatırım Fonu Türleri Neler?
Fonun oluşmasına katkı sağlayan menkul kıymetler göz önüne alındığında 17 çeşit yatırım fonu olduğunu söylemek mümkündür. Bu fonlar;
Tahvil ve Bono Fonu
Kamu ya da özel sektörün borçlanma araçlarına fon portföyünün en az %51’lik kısmı devamlı olması kaidesiyle yatırım yapan fonlardır.
Sektör Fonu
Belirli bir sektörü oluşturan şirketlerin menkul kıymetlerine fon portföyünün en az %51’lik kısmı devamlı olması şartıyla yatırım yapan fonlardır.
Hisse Senedi Fonu
Türkiye içerisinde kurulmuş ortaklıkların hisse senetlerine en az %51’lik kısmı devamlı olması şartıyla yapılan yatırım fonlarıdır.
Grup Fonu
Belirli bir topluluğun en az %51’lik kısmı devamlı olması şartı ile menkul kıymetlere yaptığı yatırım fonudur.
İştirak Fonu
Kurucu iştiraklerine çıkarılan menkul kıymetlere yapılan yatırımlardır. Fon portföyünden en az %51’lik kısım devamlı olmak zorundadır.
Yabancı Menkul Kıymetler Fonu
Yabancı kamunun menkul kıymetlerine yapılan fon portföyünden en az %51’lik kısmın devamlı olmak zorunda olduğu yatırım fonlarıdır.
Diğer Kıymetli Madenler Fonu
Uluslararası borsalarda işlem görmekte olan madenler ve bu madenlerin sermaye piyasasındaki araçlarına yapılan yatırım fonlarıdır. Fon portföyünden en az %51’lik kısım devamlı olmak zorundadır.
Altın Fonu
Uluslararası piyasada altın ve altına dayalı sermaye araçlarına yapılan yatırım fonudur. Fon portföyünden en az %51’lik kısım devamlı olmak zorundadır.
Değişken Fon
Portföy sınırlamaları içerisinde bulunmayan fondur.
Likit Fon
Portföyün vadesine en fazla 180 gün bulunan ve likiditesi yüksek olan, portföyün ağırlıklı ortalama vadesi ise en fazla 45 gün olan fondur. Portföyün tamamı devamlıdır.
Karma Fon
Borçlanma araçları, hisse senetleri, altın ve diğer kıymetli madenler ile bunlara dayanan sermaye piyasası araçlarından en az ikisinden oluşacak olan portföyün tamamı portföy değerinin %20’sinden az olmayan fonlara denilmektedir.
Fon Sepeti Fonu
Portföyün en az %80’i devamlı olmak zorundadır. Yatırım fonlarının ve borsa yatırım fonlarının katılma payının bulunduğu fonlardır.
Endeks Fon
Endeks içerisinde ki menkul kıymetlerin tamamından veya örnekleme yardımıyla seçilmiş kısımlarından oluşan fonlardır. Portföyün en az %80’i devamlı olmalıdır.
Koruma Amaçlı Fon
Yatırımın belirlenen şartlar etrafında belirli vadeler ile yatırımcıya geri ödenmesinin sağlandığı fonlardır.
Özel Fon
Önceden belirlenmiş kişi ya da kurumlara katılma paylarının verilmesi ile oluşturulan fonlardır.
Serbest Yatırım Fonu
Portföy sınırlamasının bulunmadığı yalnızca katılma paylarının yalnızca nitelikli yatırımcılara satıldığı fonlardır.
Garantili Fon
Yatırımcının başlangıçta ki yatırımının belli bir bölümünün ya da yatırımın getirisinin veya tamamının geçen zaman içerisinde belirli şartlar ile vadeler ile yatırımcıya geri ödenemesini sağlar. Garantör ile Kurucu arasında bir anlaşma imzalanarak bu durum garantiye alınır.
Yukarıda ayrıntılarıyla gördüğünüz yatırım fonu çeşitlerini genel olarak A ve B tipi olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
A Tipi Fon: Portföy sahipleri tarafından gerçekleştirilecek yatırımların en az %25’inin Türk şirketleri üzerine olması gerekmektedir. Devlet tarafından bu orana zorunda bırakılmaktadır.
B Tipi Fon: Devlet tarafından tutulan herhangi bir zorunluluk yoktur. Bu sebeple A tipi fonlara göre daha çok tercih edilirler.
Yatırım Fonlarının Riski
Yatırımın gerçekleştirildiği hisse senedi, bono, altın, tahvilin içerdiği riskleri içerirler. Takasbank ile saklanan fon varlıklarına el konulamaz ve haczedilemez bu sebeple devlet tarafından konunla korunmaktadır.
Fonun kötü yönetilme riski göz önünde bulundurulmalıdır bu sebeple yatırım fonuna yatırımınızı gerçekleştirmeden önce fon yöneticilerini de araştırmanızda fayda bulunmaktadır.