Hisse senedi kişilerin şirketlere olan ortaklık paylarını simgeleyen ticarî değeri olan kıymetli bir evraktır. Hisse senetleri sadece kurumlar tarafından oluşturulur. Bu kurum Sermaye Piyasası Kuruludur. Bir şirket kendi isteğiyle hisse senedi oluşturamaz. Sermaye Piyasası Kurulu herhangi bir şirket için hisse senedi oluşturmaz. Sadece bazı tip şirketler için çıkarılır hisse senetleri. Bu şirketler anonim şirketleri, sermayeleri bölünmüş komandit şirketler, özel yasalarla kurulmuş olan şirketlerdir. Biz de bu yazımızda hisse senedinde açığa satıştan nasıl para kazanılır sorusuna cevap vereceğiz.
Sayfa İçeriği
Hisse Senedi Satın Almak
Hisse senedi satın almak şirketlerin hisse paylarına ortak olmak anlamına gelir. Şirketler hisselerinin bir kısmını satışa çıkarır ve şirket hisse payını halka sunar. Şirketlerin satılığa çıkardığı bu hisse senetlerini alan yatırımcılar avantajlı durumda olarak birikim yaparlar. Yatırım yapmak isteyen kişiler şirketlere ortak olurlar. Hisselerinin oranı kadar satın alan hissedar şirket büyüme, gelişme sağladığında satın aldığı hissenin payı kadar kazanç sağlar. Günümüzde çoğu yatırımcı bu şekilde kazanç sağlamaktadır. Örneğin; şirket hisselerinin %100 miktarından %5 oranında satışa çıkardıysa, bu payı satın alan kişi şirketin gelirlerine %5 oranında ortak olur. Hisse senetlerinde farklı kullanılan stratejiler vardır. Bunlardan biri de hisse senedinde açığa satıştan para kazanmaktır. Yazımızda bizde sizlere bu konudan bahsedeceğiz.
Hisse Senedinde Açığa Satıştan Para Nasıl Kazanılır?
Borsa piyasasındaki en tehlikeli ve riskli işlemlerden bir tanesi açıktan satış yapma işlemidir. Borsada açığa satış sahip olunmayan mülklerin satılması yönünde kullanılan bir işlemdir. Avantajlı bir işlem sayesinde değeri düşerken bile değerlendirebilmektir ama risklidir. Faizler de meydana gelen değişiklik ve dünyada ki finans piyasalarının artması tehlikelidir. Borsa açığa satış işleminde ilk önce satış ardından ise alım işlemi gerçekleşir. Yatırım aracı olan mal değeri düşmeden önce yüksek fiyata satmaktır. Açığa satmak demek olmadığınız hisse senetlerini borç olarak alıp borsada satmanızdır. Bunu yaparsanız bugün yüksek satmış olduğunuz hisseleri ileri tarih olarak bir yıl sonra çok daha ucuz fiyattan satın alıp kar etmektir. Borsada ki hisselerin değer kazanması para kazanan normal borsa yatırımcıların tam aksine açığa satış yapan kişiler piyasada diğer hisselerin para kaybetmesiyle para kazanırlar. Borsada tane fiyatı 5 TL olan hisse senedinden 50 adet aldınız diyelim hisse senedine yatırım yaparak almış olduğunuz risk 250 TL’dir. Şirket iflas ederse de bu parayı kaybedersiniz, eğer aldığınız fiyattan satarsanız risk teorik olarak aynıdır. Hisse senedini açıktan sattıktan sonra hisse fiyatları yükselirse sizin zararınıza olur. Hisse senedi sahibi için en iyi sonuç şirketin iflas etmesidir. Açığa satış yapmak bazı ülkelerde yasaktır fakat engel olunmamalıdır çünkü o kişiler borsa fiyatların değerini bulmasına sağlayan kişilerdir yaptıkları davranış da topluma faydalıdır. Manipülasyon yapanlar hariç çünkü onlar açığa sattıktan sonra gazetelerde yalan haber yayınlanan ve ardından da düşük fiyattan alan insanlar borsaya faydalı birer birey değil kendini düşünen kişilerdir en çok zararı da bunlar verir. Küçük yatırımcılar hisse senetlerine ücret ödemeyip borçlanırlar, büyük yatırımcılar ise borçlu olduğu hisselere göre belli bir miktar bedel öderler. Küçük yatırımcı insanlar açığa satış yaptıktan sonra elde ettikleri para hisseler yerine konana dek bloke edilir ama bu durumdan faiz kazanabilirler ve aracı kurumların küçük yatırımcılara ücretsiz hisse senedi borç vermelerinin en önemli nedeni de budur. Büyük yatırımcılar açığa satış yapıp ellerine geçen parayı diğer hisseleri de alıp kullanabilirler bu anlaşmalar aracı kurumları ile belirlenir. Değer kaybeden hisseleri zaman kaybetmeden satarsınız veya uzun vadede tutmak için devam edersiniz. Piyasada en önemli avantajlardan birisi de çift yönlü işlemlerdir. Yatırım aracı değer kazanacağı zaman “alım” yapıyorsunuz değer kaybederken de “satış” yönünde işlem yapıp para kazanabiliyorsunuz. Kısacası borsadaki işlemlerde amaç düşük fiyattan satın alıp yüksek fiyata satmaktır. Hisse senedinde açığa satış işlemi için de aynı strateji geçerlidir. Fakat farklı olan tarafı işlemleri ters bir şekilde sırayı takip ederek yaparsınız. İlk olarak yüksek fiyattan satışa sunar daha sonra ise düşük fiyattan satın alarak bunu yerine koyarsınız.
Hisse Senedini Ödünç Almak Ne Demektir?
Hisse senedi ile ilgili işlem yapan kuruluşlara gittiğinizde oradaki görevlilere hissenizi açığa satmak istediğinizi belirttiğinizde aslında hisseyi ödünç almak istediğiniz anlamına gelir. Hisseyi satmak için öncelikle hisse senedinin sizde bulunması gerekir, böylelikle açığa satılacak olan hisseyi birinden borç almış yani ödünç olarak almış sayılırsınız. Yani hisse senedini ödünç almak, hisse senedini kiraladığınız gibi de varsayabilirsiniz. Hisse senetleri ile ilgili işlem yapan kurum size hisse senetlerini kendi müşterileri aracılığıyla buluyor. Bu kurumların müşterileri satış yapmak istediklerinde kurum hisseleri müşterilerin adına piyasaya sunarak, satışını yapıyor. Hisseleri satıp aldığınızda bazı pozisyonlarda yer alırsınız. Sattığınızda ‘short’ , satın aldığınızda ise ‘long’ pozisyonlarında bulunursunuz.
Hisse Senetlerinin Sahibine Kazandırdıkları Nelerdir?
Hisse senetleri ait oldukları kişilere kazanç haricinde bazı sorumluluklar ve haklar da beraberinde getirir. Bu haklar şunlardır:
- Ortaklık payına sahip olma hakkı
- Şirket içinde yönetimde bulunma ve oy kullanma hakkı
- Kâr sahibi olma hakkı
- Sermayelerindeki artış ile yeni paylar elde etme hakkı
- Bedelsiz olarak pay kazanma hakkı
- Olası bir durumda şirketlerin maddiyatının zarar görmesi durumunda tasfiyeden kendilerine ait olan pay oranı kadar elde etme hakkı
- Şirket içindeki durumlardan bilgi edinme hakkı
