Ekonomi insanlık tarihinde hemen hemen her alanda kendine yer bulmuş bir kavramdır. Eski insanların ilkel yolla yaptıkları alışveriş, anlaşmalar, ekonomik önlemler gibi durumlara örnekler tarih kitaplarında kendine yer edinir. Günümüzde ise ekonomi olmazsa olmazlar arasına girer. Bir aileden bir şirkete kadar ekonomi hemen herkesin hayatında yer alır. Bu sebeple ekonomi kavramını iyi benimsemekte fayda vardır. Ekonomi kavramı çok geniş bir yelpazeye sahiptir. Hemen her sektörün, her konunun ekonomi ile bağlantısı vardır. Bu bağlantılardan bir tanesi de hisse senetleridir. Hisse senetleri tanım olarak sermaye veya anonim şirketlerinin ortaklarına sermaye paylarını belgelemek adına verdikleri değerleri belgelerdir. Gerekli şartlara uyan şirketler hisse senetleri çıkartabildiği gibi kişiler de hisse senedi alabilir. Hisse senedi kavramı ekonominin önemli konularındandır. Bu yazıda Hisse Senedi Nedir? Hisse Senedi Teminatı Nedir? Hisse Senedi Teminatları Nasıl Değerlendirilir? Hisse Senedi Teminatları Nasıl Fiyatlandırılır? gibi konulara değinilecek, bilgilendirmeler yapılacaktır.
Sayfa İçeriği
Hisse Senedi Nedir?
Hisse senedi kavramı borsanın kurulmasından öncesine kadar dayanmaktadır. Hisse senetlerinin insan hayatına girmiş olması ve daha güvenli bir alışveriş ortamına ihtiyaç borsayı kurdurtmuştur. Hisse senedi yazının başında da tanımlandığı gibi sermaye veya anonim şirketlerinin ortaklarına sermaye paylarını belgelemek adına verdikleri değerleri belgelerdir. Elinde belirli bir miktar parası olan ve bu parasını değerlendirmek isteyen kişiler bu paralarını hisse senetlerine yatırabilmektedir. Hisse senedine yatırım yapılabildiği gibi hisse senedi de çıkartılabilmektedir fakat isteyen herkes hisse senedi çıkaramamaktadır, bunun bazı şartları vardır. Hisse senedi çıkartabilen şirketler anonim, sermayesi paylaştırılmış komandit ve özel kanunla kurulmuş şirketlerdir. Bahsi geçen özellikteki şirketlerin halka arz edildiği ve hisse senetleri borsaya kayıt ettirildiği takdirde alınıp satılması mümkündür.
Hisse Senedi Teminatı Nedir?
Hisse senedi teminatı, hisse senedi sahibine belirli bir miktarda hisseyi önceden belirlenmiş ücretten alma hakkı verir. Hisse senedi teminatı bahsi geçen işe yaramaktadır. Belirtildiği gibi hisseyi önceden belirlenmiş ücretten alma hakkı olduğu gibi belirli bir tarihten önce alma hakkı da vardır. Bu haklar tercihe bağlı olup zorunlu değildir. Bu hakkı kullanıp kullanmamak kişilere kalmış bir durumdur. Bu sebeple hisse senedi teminatları opsiyonlarından farklı bir durumdur ve bu duruma dikkat edilmesi gerekmektedir.
Hisse Senedi Teminatları Nasıl Fiyatlandırılır ?
Hisse senedi teminatları değerlendirilirken öncelikle bir fiyatlandırma yapılmaktadır. Bu fiyatlandırma yöntemi alım opsiyonlarının fiyatlandırmasını belirlemek ile benzerdir. Fiyatlandırma yapılırken bazı kriterler dikkate alınmaktadır. Bu kriterler varlık fiyatı, kullanım fiyatı ve risksiz faiz şeklinde sıralanabilir. Hisse senedi teminatı ile kazanç sağlamak mümkündür. Bahsi geçen hissenin varlık fiyatı, hissenin alım fiyatından fazla çıkarsa arada bir fark oluşur. Bu fark gerçek değeri ortaya çıkarmaktadır. Bu gibi durumlarda hisse senedi teminatlarını değerlendirmeye alıp aradaki farktan yani gerçek değerden kazanç sağlanabilmektedir. Ortaya çıkan bu farktan kazanç sağladıktan sonra hisse senedini piyasa fiyatından satılabilmektedir. Hisselerdeki bu değerler bitiş tarihine göre değişkenlik gösterebilmektedir. Bitiş tarihi yaklaştığında bu değerlerde azalma görüldüğü hatta bitiş tarihi geldiğinde bu değerlerin sıfırlandığını söylemek mümkündür.
